Niet alleen gebrek aan empathisch vermogen
De discussie over racisme naar aanleiding van de dood van George Floyd is buitengewoon verwarrend. Alles wordt door elkaar gehusseld: racisme, diversiteit, kolonialisme, discriminatie, uitbuiting, xenofobie, slavernij en noem het verder maar op. Menig standbeeld is ontsokkeld en ‘helden’ uit de geschiedenis degraderen in ras tempo tot schurken. Vreemd genoeg schitteren de Oranjes in dit debat door afwezigheid, terwijl ze toch bergen boter op hun hoofd hebben.
Wat betreft uitbuiting en moordzuchtig wangedrag staat de Belgische koning Leopold II met stip op één. Zijn geweldorgies in Congo hebben miljoenen het leven gekost. Hij staat nu ter discussie. Nederland daarentegen lijkt de daden van (vooral) koning Willem I en de weerzinwekkende opstelling van koningin Wilhelmina ten opzichte van de koloniën totaal te hebben vergeten.
Cultuurstelsel
Het beheer van de koloniën viel volgens de Grondwet toe aan de koning. Willem I richtte de Nederlandse Handel-Maatschappij (NHM) op – waarvan hij zelf grootaandeelhouder was – om zoveel mogelijk winst uit Indië te persen. Het Cultuurstelsel – ingevoerd in 1830 – was voor Willem en zijn medeaandeelhouders zeer profijtelijk, maar voor de inheemse bevolking een ramp. Boeren werden gedwongen twintig procent van hun beste landbouwgrond te gebruiken voor de teelt van koffie, thee, suiker en andere producten. Alles bestemd voor de Europese markt. Vervoer en verkoop waren in handen van de NHM, dat tegenwoordig ABN AMRO heet. Wie geen producten kon leveren moest 66 dagen per jaar voor het gouvernement werken. Het stelsel bracht uitbuiting, honger en armoe met zich mee.
Opiumgebruik hield de onderdrukte bevolking koest, wat de NHM evenmin windeieren heeft gelegd. Opiumhandel was een tijdlang zelfs de lucratiefste inkomstenbron van de NHM. Handel in opiaten was niet verboden, maar de directie (en dus grootaandeelhouder Willem) wisten drommels goed dat het spul ‘verwoestend [was] voor de zedelijkheid, werkzaamheid en vermenigvuldiging van de bevolking’. Maar ja, opium leverde vette winsten op en daar ging het tenslotte om.
Willem I was persoonlijk verantwoordelijk voor de koloniale Java-oorlog (1825-1830) die aan circa 200.000 Indonesiërs het leven heeft gekost. Als de ‘opstandige’ Javanen (ze weigerden het gezag van Willem te aanvaarden) niet wilden luisteren, speelden ze letterlijk met hun leven.
Willem II was de laatste die persoonlijk aansprakelijk was voor het koloniale beleid. Met de Grondwetswijziging van 1848 ging de verantwoordelijkheid over op de ministers, maar koning Willem II en III alsook koningin Wilhelmina konden zich prima vinden in de Haagse koloniale politiek. Sinds de stichting van het koninkrijk zijn onder de Indische bevolking minstens 600.000 doden gevallen. Vrouwen en kinderen waren evenmin veilig. Ze kwamen met duizenden om in de vlammen toen hun kampongs werden platgebrand. Het waren moordpartijen, maar de regering sprak sussend van ‘excursies’, ‘pacificatie’ of ‘politionele acties’.
‘Held van Atjeh’
Koningin Wilhelmina heeft de oorlog tegen de ‘opstandige’ bevolking van Atjeh enthousiast gesteund. Generaal Van Heutsz die de overwegend islamitische – zeker geen pluspunt in Wilhelmina’s ogen – bevolking meedogenloos in het gareel dwong en daarbij geen bloedbad schuwde, vereerde ze als de ‘held van Atjeh’. Ze ontving haar ‘held’ met alle egards om hem te onderscheiden met een medaille en te bedanken voor zijn inzet. In haar biografie schrijft ze tevreden dat Van Heutsz met zijn slachtpartijen een ‘waarlijk groots werk’ had verricht.
Wilhelmina noch haar voorgangers hebben ooit enigerlei vorm van medelijden getoond met de doden die tijdens hun koningschap vielen. Indonesiërs die het Nederlandse bewind niet accepteerden, waren volgens Wilhelmina ‘extremisten’ en die moesten simpelweg worden ‘opgeruimd’. Het zou geen overbodige luxe zijn het gedrag van de Oranjes in de koloniën eens aan de kaak te stellen. Misschien een idee voor de volgende toespraak van Willem-Alexander bij de dodenherdenking op de Dam? En dan wel graag in heldere bewoordingen.
Dit stuk verscheen eerder in De Republikein, nummer 3, september 2020
Willfried Wende via Pixabay
"Misschien een idee voor de volgende toespraak van Willem-Alexander bij de dodenherdenking op de Dam?"
Asjeblieft niet!
Lijkt me meer voer voor historici.
Oranjes zijn nu meer bezig met hun landgoedje in Griekenland, en zijn blij dat ze vrij kunnen vliegen.
Verbaasde (..) me wel over de foto van hun middelste dochter.. Lijkt helemaal niet op WA
Zou het zijn dat onze koning tegen de nieuwe normaal is ,En de tegenhangers juist vind dat onze koning in de weg staat voor de nieuwe normaal ? zo ja, dan vind ik dat wij burgers in verzet moeten komen,bewapend en of,genoeg is genoeg kom op voor je vrijheid, als de koning verlies,verlies wij burgers onze vrijheden en is het niet meer te overzien.
Een totaal gebrek aan empathie van de Oranjes deed zich voor in 1950, ver voor mijn tijd. Ik was geschokt toen ik het laatst vernam in het programma "andere tijden" over de emigratiegolven in jaren '50, '60 van de Nederlanders toen. Er was de Kerstrede van Juliana 1950 waarin ze de Nederlanders opriep te emigreren, het land zou vol zijn (tien miljoen inwoners op dat moment) en deze uitspraak werd bevestigd door regeringsleiders en experts in die tijd. Ik wist niet wat ik hoorde: een bevolking die net de gruwelen van WO2 heeft doorstaan, een koningshuis met vele hectares natuur, bossen enz. en het land zou te klein zijn voor de mensen? (Terwijl er nu bijna twee keer zoveel inwoners zijn?). Er was toen een groot gebrek aan veilige huizen, werkgelegenheid enz. want het land moest weer worden opgebouwd, maar zo'n oproep door een kroonprinses die zelf jarenlang veilig in het buitenland had gezeten? nu inmiddels koningin?
Voor mij getuigt deze absurde visie van toen, van de minachting en het immense onbenul die eruit spreken, een diepgeworteld tekort aan empathie voor het volk. Een familie die hem smeerde toen de vijand binnenviel, al die jaren hoog en droog elders met privileges en dus géén enkele manier van spreken heeft, dit recht heeft verspeeld.
Met de Oranjes is het nooit normaal geweest, dus het "nieuwe normaal" is ook een farce.
Aanvulling: het was de oude geluidsopname van Juliana uit 1950 die men in genoemd programma liet horen, dus geen uitgeschreven, opgelezen tekst.
Hij kan niet speechen en haar, Maxima, hoorde ik gisteren weer spreken: ze had een onlineverbinding met iemand uit het zakenleven en dat item was in het NOS-journaal. Ik vond haar niveau van Nederlands bedroevend slecht en dat vind ik al jaren. Ik (taaldocent) hoor haar zinsconstructies maken die heel raar zijn en als een woord meer dan drie lettergrepen heeft, plakt ze er ten onrechte vaak een "t" of "s" tussen, net als gisteren. Ik woon in een Ned. grote stad met meer dan 180 nationaliteiten, dus ik ben gewend aan allerlei accenten en taalproblemen. Toch verbaas ik me over M.'s gebrekkige Nederlands: ze woont al meer dan twintig jaar in Nederland en kan de allerbeste, allerduurste taaldocent betalen, dus?
Het is geen probleem, dat ieder hoort dat ze uit Argentinië/ Spaanssprekend land komt, maar haar uitspraak, zinsconstructies en woordenschat zijn gering en dat ze nog steeds geen goed, vloeiend Nederlands kan spreken en zich zo hakkelend er steeds (na al die jaren) doorheen moet slepen? Echtpaar Taalsukkel.