Berichten

Wie nog niet weet hoezeer we het met Amalia hebben getroffen, kan in een keur van bladen terecht. Dat ze haar jachtakte heeft behaald blijkt meer dan bijzonder. Superlatieven schieten te kort. Maar ze is ook een meisje dat overloopt van dankbaarheid omdat ze een kamer heeft gevonden in Amsterdam, waar ze straks gaat studeren. Wordt het niet eens tijd dat we een tikkeltje normaal gaan doen als we het over de Oranjes hebben?

Kroondomein Het Loo krijgt opnieuw een bak aan subsidiegeld. Normaal gesproken gaan de provinciale staten daarover, maar in dit speciale geval was de beslissing aan het ministerie van Landbouw. Raar natuurlijk maar hierover is het laatste woord nog niet gezegd. Gelukkig maar dat prinses Amalia haar jachtakte heeft behaald.  Als koningin krijgt ze immers te maken met kroondomein Het Loo, waar haar vader en zijn vriendjes jaarlijks voor de lol dieren doodschieten, al noemen ze dat zelf liever ‘getalsregulatie’. Het kroondomein wordt weliswaar door een zwaar gesubsidieerde rentmeester beheerd, maar hij kan de fantastisch inzichten van zijn nieuwe baas goed gebruiken.

Het AD wijdde een pagina aan Amalia’s buitengewone prestatie. Allereerst was daar de administratieve rompslomp van de aanvraag. Om gek van te worden, maar Amalia zette door en kreeg het voor elkaar. Een jachtakte aanvragen ‘kun je alleen maar zelf doen’ benadrukte de krant nog eens de tour de force  van de kroonprinses. Wat ze al niet moest leren om verantwoord aan de jacht te kunnen deelnemen: kennis over ‘allerlei soorten dieren, dierziekten, ecologie, wildhygiëne, landbouw, faunaschade, jachtveldkennis- en beheer, wet- en regelgeving , jachtmethoden en wapens en munitie.’ Amalia zelf vertelde Claudia de Breij, die een broddelbiografietje ter gelegenheid van haar achttiende verjaardag in elkaar flanste: ‘Als je het examen hebt gehaald, weet je meer dan een boswachter.’ De Telegraaf haalde het zinnetje aan in een uitgebreid artikel over Amalia’s grandioze prestatie, maar constateerde ook dat haar opmerking wat kort door de bocht was. De opleidingseis voor een boswachter is Bos- en natuurbeheer op MBO 3 of 4 niveau. Beide opleidingen duren drie jaar. Er was ook blad dat met droge ogen beweerde dat een gewone boswachter, wat betreft kennis, niet in de schaduw van Amalia kon staan.

Een jachtakte behalen. Ga er maar aan staan als jonge meid van 18 met alleen een gymnasiumdiploma op zak, ook al is dat (uiteraard) cum laude behaald. En het kost een smak geld: als je er in een keer voor slaagt, zoals Amalia, ben je al gauw tegen de 2500 euro kwijt. Het slagingspercentage is laag, maar Amalia haalde – geloof het of niet – de akte in één keer. Ik deelde die verbazing niet. Alles wat de Oranjes doen (of niet doen, maakt niet uit) is onveranderlijk fenomenaal en onnavolgbaar. Neem de terecht wereldwijd geroemde fantastische parachutesprong van mama Máxima. Ze weet zich voor de komende eeuwen verzekerd van een plekje in het Guinness book of records.

Voor de jachtakte moest Amalia 138,20 euro aftikken en iedere jaarlijkse verlenging kost ook nog eens 68,20. Maar ach, de Oranjes kennen uitstekend de weg in declaratieland, dus die financiële aderlating zullen ze heus wel overleven. Dat neemt evenwel niet weg dat ze wordt blootgesteld aan controle om te zien of ze haar wapen en munitie wel volgens de regels heeft opgeborgen. Een gewoon mens zou het bijltje er al lang bij hebben neergegooid, maar zo zit Amalia niet in elkaar. Ze vecht door. Falen is geen optie. Zo ging het ook met de aanvraag voor haar studie aan de UvA. Je wordt niet zomaar toegelaten. Maar ondanks de ongekend zware toelatingsprocedure lukte het Amalia toch. Een voorkeursbehandeling? Natuurlijk niet, ze doet alles op eigen kracht. Omdat ze briljant is. En omdat ze een Oranje is, maar die begrippen zijn min of meer synoniem.

Toen volgde een uitputtende jacht op een kamer in Amsterdam. Ze realiseerde zich dat het vinden van een kamertje hondsmoeilijk was – dat had ze gehoord van vriendinnen! – maar het lukte haar niettemin en daar was ze – terecht! – enorm dankbaar voor. En als het niet was gelukt? Ach, dat had ze altijd nog in een aardig stulpje op de Dam terecht gekund.

Wel een beetje lawaaiig natuurlijk met al die trams rondom het paleis, maar ze had de routes kunnen laten verleggen, zoals haar grootmoeder Beatrix ook altijd liet doen, als ze eens een nachtje in Amsterdam overbleef.

Nog één keer het Kroondomein. Karin Hoevels-Dolmans stuurde me deze op maat gesneden limerick over de jacht op Het Loo toe:

 

je ziet hem in ’t wild soms verschijnen
een koning op jacht met de zijnen
sportief steeds in touw
traditiegetrouw
dus schiet hij slechts bokken, geen zwijnen

 

 

 

Goed nieuws uit Noorwegen

Het staatsbezoek van het koningspaar aan Noorwegen was om een aantal redenen opmerkelijk: de handelsmissie ontbrak, Willem-Alexander kondigde een nieuw ‘aandachtsgebied’ aan en hij liet weten tóch subsidie aan te vragen voor kroondomein Het Loo. Máxima ontmoette Mette-Marith, de echtgenote van de Noorse kroonprins; net als zij burgermeisje aan het hof.

Handelsmissies in het kielzog van een staatsbezoek leveren de Nederlandse economie miljoenen, zo niet miljarden, op. Deze keer echter was er, evenmin als in Duitsland afgelopen zomer, geen missie te bekennen. De RVD mompelde iets over corona, maar dat klonk meer als een smoes, precies zoals we dat van de RVD gewend zijn.

De koning verraste vriend en vijand met zijn nieuwe aandachtsgebied: ‘waterstof’. Jarenlang was hij Nederlands onbetwiste expert op het gebied van watermanagement. Razendknap, want hij heeft nooit aan een technische universiteit gestudeerd. Maar toen hij zich eenmaal op het watermanagement had gestort, vlogen lof, eretitels en erevoorzitterschappen hem om de oren. Willem-Alexander werd synoniem met water.

Eenmaal koning verslofte zijn waterliefde. Waarom weten we niet. Maar wat doet dat ertoe? Hij is weer helemaal terug, zij het in gehalveerde vorm. Water (H2O) bestaat uit waterstof en zuurstof. De zuurstof heeft hij afgestoten; voortaan doet W.A. uitsluitend in waterstof. Zijn inspiratiebron is de groene energietransitie gekoppeld aan klimaatverandering.
Over die onderwerpen heeft hij indringend met koning Harald (84) gesproken. Als hij zijn gloednieuwe expertise eerder naar buiten had gebracht, had de klimaattop in Glasgow achterwege kunnen blijven. Monarchen onderling lossen dergelijke probleempjes in een handomdraai op.

Na flink wat klimaatknopen te hebben doorgehakt, toog het koninklijk gezelschap naar het Edvard Munchmuseum, gewijd aan Noorwegens beroemdste schilder. Met een subliem gevoel voor timing betrad het selecte groepje een half uurtje voor sluitingstijd het museum. Alle bezoekers werden gesommeerd het gebouw onmiddellijk te verlaten. De koninklijke kunstdorst diende terstond bevredigd te worden en de monarchen wensten daarbij niet te worden gehinderd door kunstminnende onderdanen.

Mette-Marit, de echtgenote van de Noorse kroonprins Haakon, en koning Máxima hebben wat gemeen. Beiden zijn burgermeisjes die tot het hof zijn doorgedrongen. Hun achtergrond verschilt wel enigszins: toen Máxima economie studeerde, stortte Mette-Marit Tjessem Høiby zich op alcohol & drugs en trouwde tussen de bedrijven door met een gewelddadige drugsdealer met wie ze een zoon kreeg.

Toen Haakon anno 2000 Mette-Marith zijn liefde verklaarde, fronste menige Noor zijn wenkbrauwen, maar inmiddels wordt ze op handen gedragen. Voor haar enorme verdiensten kreeg ze – behalve het Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau – nog een dozijn andere binnen- en buitenlandse onderscheidingen. Noorse vrouwen die meer hebben gesnoven en gezopen dan Mette-Marit gunnen het haar – hun symbool van hoop – van harte.

Op het einde van het bezoek – uiteraard een overdonderend succes vanwege de nauw aangehaald banden tussen beide koninkrijken én de vruchtbare discussie over de klimaatproblematiek – liet de koning tijdens een persbijeenkomst vallen dat hij subsidie voor Het Loo had aangevraagd.

Het Loo werd in 1958 op listige wijze door overgrootmoeder Wilhelmina aan het Nederlandse volk ‘geschonken’. De kosten voor het onderhoud werden voortaan op de belastingbetaler afgewenteld, maar de Oranjes behielden het vruchtgebruik. Ze konden gewoon doorgaan met jagen en de opbrengst van het domein in eigen zak blijven steken. In het najaar is het domein vanwege de jacht – tegen alle subsidieregels – gesloten. Rutte vond het een privékwestie, waarmee hij niets te maken had.

Benieuwd wat er nu weer is verzonnen om W.A. aan zijn subsidiegerief te helpen zonder dat hij hoeft af te zien van jagen. Het vermoeden lijkt gewettigd dat Willem-Alexander zal aantonen dat de jacht op wilde zwijnen een positief effect op waterstof heeft. Rutte zal dat niet tegenspreken.

Deze tekst verscheen eerder als column in De Republikein, december 2021 

 

Koning Willem-Alexander is gevaarlijk bezig en stapelt publicitaire blunder op blunder. Kringen rondom hem zeggen dat hij zich niets van kritiek aantrekt: de waan van de dag. Zijn moeder had die neiging ook. Maar qua onverschilligheid jegens hun onderdanen kunnen beiden nog een puntje zuigen aan koning Willem III (1817-1890). Toch lijkt Willem-Alexander aardig op weg de arrogantie van zijn over-over-grootvader te evenaren.

Een van konings Willems felste criticasters, de socialist Ferdinand Domela Nieuwenhuis, werd wegens majesteitsschennis voor een jaar naar de gevangenis gestuurd omdat hij had gezegd dat de koning ‘niet veel van zijn baantje maakte’. Daar had hij volstrekt gelijk in, maar het mocht niet worden gezegd.

Enkele overeenkomsten tussen W-A. en zijn voorganger: lak aan de publieke opinie; weinig empathie; liefhebber van de jacht; geldbelust; matige belangstelling voor wat er in de maatschappij gebeurt en veel, vaak en lang op reis en met vakantie. Verschillen zijn er ook: zo zie ik W.A. niet – zoals Willem III in Genève deed – zijn geslachtsdeel vanaf het balkon van zijn Griekse villa aan het publiek tonen. Willem III was ‘potloodventer’.

De reis naar Griekenland, vorig najaar, is overal breed uitgemeten. Zelfs zijn trouwe aanhang vond dat hij te ver was gegaan en dat hij solidariteit ha moeten tonen. Zijn blunder kwam mij overigens uitstekend van pas; mijn Oranje Zwartboek kreeg dankzij W.A.’s reisdrift de wind in de zeilen en belandde in de top tien. Even was ik bang dat de koning een deel van de royalties zou opeisen – hij is tenslotte een Oranje – maar die angst bleek ongegrond. Afgelopen zomer kon hij met moeite worden overreed om het door watersnood getroffen Limburg te bezoeken. Het zat zijn vakantie, de daaropvolgende dag, vervelend in de weg. Uiteindelijk ging hij toch. De tegenzin droop er van af. Wat dat betreft verschilt hij van Willem III. Die was dol op watersnoodrampen. Zelfs voor een overstrominkje mocht je hem uit zijn bed halen.

Een etmaal na Valkenburg scheurde hij met zijn speedbootje van twee miljoen over de Griekse wateren. Máxima vond dat hij daar recht op had. Waarom? Omdat hij zo vreselijk hard werkt. Overigens wil W.A. niet op zijn speeltje worden gefotografeerd. De mediacode is van toepassing. Het liefst doet de koning leuke dingen zonder daarbij door het plebs te worden gestoord.

In geval van kroondomein Het Loo heeft W.A. een blinde vlek. Er is nu al een jaar gedoe over de subsidie die hij daarvoor krijgt. Ik vroeg me af met welke smoes hij zou aankomen om door te gaan met jagen én toch zijn subsidie op te strijken. Dat is nu bekend. Hij sluit het jachtgedeelte af, liet hij weten, om de dieren rust te gunnen. Hoe dat valt te rijmen met jagen is een raadsel. Het probleem is – vrees ik – zijn wereldvreemdheid. Hij begrijpt dingen gewoon niet. Ongetwijfeld komen over die subsidie weer Kamervragen, die lakei Rutte even ongetwijfeld handig zal omzeilen, maar ondertussen doet het Willem-Alexander’s reputatie geen goed. Overigens zit ik daar niet mee. Maar de koning zou het zich moeten aantrekken.

Koning Willem III had ook overal lak aan. Hij zat regelmatig met onbekende stemming ergens in het buitenland, al dan niet potlood ventend. Wetten die hij moest ondertekenen, bleven in de la liggen omdat hij spoorloos was. Willem-Alexander mag via zijn Ipad een handtekening zetten.

Het sociaaldemocratische blad Recht voor Allen, waarvan Domela Nieuwenhuis uitgever was, hekelde met verve de benepen berichtgeving en schijnheiligheid van de koningsgezinde pers. Bij het overlijden van Willem III op 23 november 1890 sloeg Recht voor allen nog eenmaal toe. Het ‘artikel’ bestond alleen uit een kop: ‘Het leven van koning Willem III den Groote, in al deszelfs hooge betekenis voor het Volk geschetst’. De rest van de pagina was blanco.

Willem-Alexander is nog maar betrekkelijk kort koning. Als hij zo doorgaat, ziet het er wat zijn necrologie betreft somber uit.